vrijdag 27 augustus 2010

toptalenten kunnen niet besturen

"Topvoetballers kunnen vaak niet coachen". Deze uitspraak werd een paar maanden geleden gedaan in een programma over top voetbalcoaches. De achtergrond van deze uitspraak is logisch maar ook verontrustend. Het blijkt zo te zijn dat coaches die in een vroeger leven topvoetballers zijn geweest, niet kunnen begrijpen dat 'mindere' voetballes bepaalde situaties niet inzien.

Het is zelfs niet eens dat ze het niet kunnen begrijpen, het komt niet eens in ze op dat een voetballer die situatie niet ziet. En dan kan je dus ook geen aanwijzingen geven. De samenhang, het spelinzicht, het kunnen anticiperen op situaties is voor topvoetballers een gegeven. Ze denken er niet over na, het gaat vanzelf. Iets mindere spelers moeten getrained worden om de situaties te herkennen en daar op te reageren. Maar hoe kan je dat leren van iemand die zich niet eens bewust is dat hij dat vanzelf doet.

In het bedrijfsleven gaat het op dezelfde manier. Nou wil ik ondernemers niet gelijkstellen aan topvoetballers, maar ze hebben wel iets unieks. Ze zijn in staat om verbindingen te maken in hun bedrijf, processen te overzien, afhankelijkheden en gevolgen in te schatten en te anticiperen op mogelijke gebeurtenissen. Zonder dat daarbij een onderdeel van hun organisatie vergeten wordt.

Wanneer een bedrijf groeit, 'verwacht' de ondernemer dat de medewerkers op dezelfde manier met het bedrijf omgaan. Overzicht hebben, en het hele circus begrijpen van inkoop tot afleveren bij de klant inclusief de financiele afhandeling. En dat is dus niet waar. Veel medewerkers beperken zich tot een onderdeel van het bedrijf. Werken heel hard, maar hebben niet het overzicht. En daar gaat het mis wanneer je groeit. Je bent de samenhang kwijt. Op dat moment is het de taak van de ondernemer om de samenhang te organiseren. Iets wat hij zelf van nature doet, maar blijkbaar moet organiseren wanneer 'the span of control' wordt overschreden.

Wat heeft dat dan met HNW te maken. Nou alles. Veel bedrijven die met HNW aan de slag gaan hanteren de businesscase: minder kantoor = minder kosten. Dus medewerkers hebben nog 0.6 werkplek, wat betekent dat ze thuis 'mogen' werken. Wanneer je daar even over nadenkt kan je voorstellen dat de 'samenhang' van je bedrijf mogelijk op de tocht komt te staan.

Kon je voorheen de samenhang nog corrigeren omdat je mensen op kantoor bezig zag zijn. In de nieuwe situatie waar mensen veel thuis zijn ben je die mogelijkheid kwijt. Wat komt daar dan voor in de plaats? Er moet dus iets toegevoegd worden aan de situatie voordat de organisatie begon met HNW.

Ik denk dat bij veel organisatie het nieuwe werken nog in de puberfase zit. Met meer risico's dan menigeen zich nu kan voorstellen. We mogen er in mijn ogen dus niet zomaar van uitgaan dat medewerkers de nieuwe situatie zelf wel gaan inregelen.

En de oplossing ligt in de buurt van 'opnieuw leren werken in samenhang met je omgeving'.

3 opmerkingen:

  1. Je typefout 'spaM of control' spreekt een Nomad wel aan ;-) Verder herken ik je verhaal heel duidelijk.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Interessante gedachte dat een topvoetballer (een vakman) geen goede coach (bestuurder) is. De reden hierachter is dezelfde als waarom niet iedere voetballer een goede aanvoerder is. Omgekeerd is er wel degelijk een aanvoerder nodig om de visie van de coach, langs de lijn, te vertalen naar handelingen binnen de lijn. Zo zul je bij het opzetten van HNW ook moeten nadenken over leiders 'in het veld'.

    Het is goed dat 'het bedrijf' (bestuurders) doelstellingen en richting bepalen die gaan over het geheel (Waar gaan 'we' naartoe? Wat doet de markt?), maar het is niet noodzakelijk dat de vakman die doelen en richting naar zijn eigen werk kan vertalen, hiervoor heb je leiders nodig. Leiders die de taal van de vakman spreken (zelf vakman / topvoetballer zijn) en de visie van de organisatie delen.

    Daarnaast is de businesscase "minder kantoor = minder kosten" natuurlijk de slechtste reden om HNW in te voeren. HNW gaat om de vakman en zorgen dat hij zijn werk het best uit kan voeren, ondersteund door het bedrijf waar hij werkt. Als dat betekent dat hij 's ochtends liever thuis bij de kinderen is zodat hij 's avonds wanneer hij zich het productiefst voelt kan bikkelen dat zou dat mogelijk moeten zijn, daar gaat HNW om.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. HNW: "minder kantoor = minder kosten". Denk niet dat bedrijven zo gemakkelijk moeten denken. Minder op kantoor zijn is toch niet voor iedereen per definitie minder kosten? Het gaat er om dat een individu kan werken waar en wanneer hij/zij het productiefst is. En hoe productiever, hoe minder kosten. En of dat nou op kantoor is of thuis verschilt per persoon.

    Verder denk ik het per bedrijf en per individu verschilt hoe goed zij met HNW om kunnen gaan. Maar goed. Is dat iets nieuws? Zo is het misschien toch altijd al geweest. Op de middelbare school kan bijv. ook niet iedereen even goed zelfstandig werken. Bedrijven moeten daar rekening mee houden en als ze dat doen is de kans op risico's ook kleiner.

    BeantwoordenVerwijderen