18 november is er een congres over het nieuwe werken (georganiseerd door Kluwer) waar e-office sponsor is. Er spreken in iedergeval drie mensen van e-office op het congres (Pim, Bas en ikzelf). Het is dan van belang om dezelfde uitleg te kunnen geven aan het begrip 'het nieuwe werken'. Het is een lastig begrip omdat het vele facetten heeft.Om die reden heb ik gisteravond een stukje geschreven waar ik uitleg heb proberen te geven aan wat "Het Nieuwe Werken" voor ons is. Uiteraard gaan we hier binnenkort nog eens goed voor zitten om het aan te scherpen.
'Het nieuwe werken', een term die vooral door Microsoft in de wereld is gebracht en is opgepakt door een aantal bedrijven in Nederland. Maar vooral ook door veel consultants. Maar wat is het nou eigenlijk, 'het nieuwe werken'. Als het echt zo belangrijk is, waarom dringt het dan zo langzaam door in de top van het bedrijfsleven? In ieder geval kunnen we nu al concluderen dat het niet is uitgevonden door het management. Het komt dus ergens anders vandaan.
Je zou kunnen zeggen dat het is ontstaan op straat. Buiten de muren van organisaties. Het is ontstaan in de samenleving. Een samenleving die tot voor vijftien jaar niet in staat was om zich snel te organiseren en kennis te delen. Door de opkomst van met name technologie (social media) kon eindelijk een lang gekoesterde wens van de mensheid worden ingevuld. Mensen over heel de wereld konden elkaar ineens vinden en gedachten met elkaar delen, beelden, filmpjes en teksten met elkaar delen. Ze gingen zichzelf ook nog eens (tijdelijk) organiseren om iets voor elkaar te krijgen, een protest, samen inkopen, samen ergens afspreken. Het zijn vaak mensen die elkaar niet kennen, maar wel eenzelfde passie hebben, eenzelfde woede, of visie. Het kan ook zijn dat via deze media mensen elkaar vinden om spullen aan elkaar te verkopen.
De basis van deze ontwikkeling is dat mensen zonder obstakels met elkaar kunnen communiceren en samenwerken. Altijd en overal. Omdat je hierdoor jezelf ook kunt ontworstelen aan de uniformiteit die zo kenmerkend was voor de 20ste eeuw, worden veel mensen steeds authentieker. Is ook gemakkelijker geworden omdat je wereld groter is geworden en je kunt zien dat je misschien niet ze gek bent als je voorheen dacht. Omdat mensen steeds meer zichzelf worden, zoeken mensen ook steeds meer spullen en diensten die passen bij hun eigen persoonlijkheid. Dat betekent dat de vragen aan organisaties ook steeds diverser worden, stteds minder standaard. Logisch, omdat de wereld steeds complexer aan het worden is. Een typisch kenmerk van de 21ste eeuw trouwens. De voorspelbaarheid en zucht naar uniformiteit die we kennen van de 20ste eeuw is definitief voorbij.
Het feit dat de wereld steeds diverser, transparanter, sneller en complexer is geworden heeft een aantal gevolgen voor organisaties. Het eerste probleem dat zich voordoet is dat de medewerkers van organisaties buiten deuren van de organisaties ineens consumenten zijn. En deze consumenten zijn gewend zijn geraakt aan het vrij kunnen gebruiken van informatie en kennis, het tijd en plaatsonafhankelijk kunnen surfen, communiceren en samenwerken met mensen over heel de wereld. Deze consumenten lopen op maandag hun bedrijf weer binnen met een nieuwe mindset. "ik wil bij alle informatie en kennis kunnen en ik wil overal kunnen werken". Dat heeft tot gevolg dat er binnen bedrijven steeds vaker wordt gesproken over thuiswerken, flexplekken, wiki's, chatten, collaboration, mobile, 360 graden beoordeling, authenticiteit, noem maar op. Daar gaat het dus fout, want bedrijven die ontstaan zijn in de 20ste eeuw zijn niet gebouwd om 21ste eeuw ontwikkelingen te integreren. Organisatievormen uit de 20ste eeuw kunnen per definitie deze nieuwe ontwikkelingen niet aan.
Een ander fenomeen dat zich voordoet is dat de huidige bedrijven terecht zijn gekomen in een zeer turbulente wereld. Een onvoorspelbare wereld waar deze organisaties nooit voor zijn ontworpen. Bedrijven zijn gewend om voorspelbaar te zijn, hoge kwaliteit te leveren, risico's weg te managen, te modelleren, niet snel te veranderen. Nu blijkt ook ineens dat de ervaring en kennis van de zittende bestuurders niet meer werkt in deze complexe wereld. Alleen kosten terugbrengen is niet het antwoord op deze situatie. Een reorganisatie gaat ook niet meer helpen.
Deze twee ontwikkelingen, de roep om verandering van binnenuit en het gebrek aan aanpassingsvermogen, brengt de term 'het nieuwe werken' vaak naar boven. Het nieuwe werken is in onze ogen dus echt een containerbegrip waar vooral de overgang van de 20ste naar de 21ste eeuw mee wordt bedoeld.
Sinds 1991 zijn wij opzoek naar nieuwe organisatievormen en hebben een aantal interessante ontdekkingen gedaan die kunnen bijdragen aan het opnieuw uitvinden van organisaties. Misschien is een van de belangrijkste ontdekkingen wel dat we op een andere manier naar organisaties moeten leren kijken. Een organisatie bestaat uit twee delen: een BLUE- en YELLOW deel. Het BLUE deel is keihard nodig en staat voor de 20ste eeuw. In BLUE regeert het proces, en alles wat daarmee te maken heeft. Controle, management, procedures, pensioen, risico verkleinen, foutloos, targets, allemaal gericht op voorspelbaarheid tegen lage kosten. Dit deel kennen we goed uit de vorige eeuw.
Het inzicht wat wij hebben opgedaan is dat er ook een YELLOW deel is in iedere organisatie. Alleen zien de meeste bedrijven dat nog niet. Het gaat om dat deel van de organisatie waar unieke problemen worden opgelost. problemen die niet via het proces oplosbaar zijn. De oplossing van deze problemen zijn niet bekend maar zit opgesloten in het 'organisatiebrein'. Om dat organisatiebrein maximaal te stimuleren is een ander regiem nodig dan in het BLUE-deel van de organisatie. Om het organisatiebrein maximaal te aktiveren is vertrouwen belangrijk, humansoftware, leiderschap, faciliteren, groeien, intrinieke motivatie naar buiten gericht zijn. Het YELLOW-deel van de organisatie lijkt sterkt op de manier waarop mensen in de moderne samenleving met behulp van social media kennis delen en samenwerken. Op dit moment lopen BLUE en YELLOW bij de meeste bedrijven door elkaar heen en brengen een hoop spanning en frustratie met zich mee.
Voor ons moet alle dienstverlening rondom 'het nieuwe werken' ervoor zorgen dat organisaties weer een afspiegeling worden van de maatschappij. Geen gemakkelijke klus, omdat bijna alle organisaties nog steeds op een 20ste eeuw-manier worden bestuurd. Het gaat dus vooral over leiderschap, dat zal duidelijk zijn. Wanneer wij praten over de organisatievorm van de 21ste eeuw dan praten wij over 'de adaptieve organisatie'.
Met een adaptieve organisatie hebben we een antwoord gevonden om mensen een werkomgeving te bieden die past bij deze tijd, het bedrijf het aanpassingsvermogen te geven waar de klant om vraagt en een mindset die duurzaamheid sterk zal bevorderen.
Als ik deze blog en de site van het congres lees, bekruipt mij het gevoel dat de business heel goed snapt wat '2.0' inhoudt, maar nu al uiterst krampachtig probeert vast te houden aan klassieke patronen. 2.0 begint bij eerlijkheid, openheid en open communicatie. Als je dat vertaald naar 'werken' gaat er, zeker in de dienstverlening, heel veel veranderen. Daarin zijn juist HR en Facilities de bedreigde diersoorten en IT en C (twee technieken!) moeten zich sterk aanpassen. Dat komt omdat 'het systeem' waarin voor jouw bepaald is dat je om 08:00 op ‘die stoel in dat gebouw’ behoort te zitten niet meer past in het beeld van open en eerlijk en de feitelijke rol van de dienstverlening.
BeantwoordenVerwijderenDe jonge generatie die 2.0 daadwerkelijk gaat neerzetten als zij op management posities terechtkomt, zorgt ervoor dat met name de dienstverlening projectmatig georganiseerd wordt en capaciteit op project- of activiteitbasis locatie onafhankelijk en ‘on line’ gevonden wordt. Effectief management, werving vanuit het proces en nauwelijks facilitaire kosten. Daarbij wordt openheid en eerlijkheid de basis voor een andere manier van afrekenen: waardebepaling achteraf in plaatst van werken volgens een prijslijst en maar afwachten wat je krijgt.
De eerdergenoemde krampachtigheid blijkt mij ook uit het sponsorship van Boer & Croon aan het congres: een elite-consultant die bestaansrecht heeft bij de gratie van het top management van groten der aarde die de de 2.0 ontwikkelingen als de grootse bedreiging in hun bestaan zien. Meedoen dus met als enige doel je effectief te wapenen!
Waardebepaling achteraf hoeft zich niet altijd te vertalen naar een monetaire afrekening omdat waarde natuurlijk niet alleen in geld te vertalen is. Juist dat versterkt mijn gevoel over de 'mismatch' tussen 2.0 en de huidige opvattingen van het bedrijfsleven die ik daarover op de congres site lees: ik mag alleen naar het congres als ik bij voorbaat €395,= betaal. En dat is nou net niet 2.0!
@Keimpe: Wat een onzin dat in 2.0 (whatever that may be) de waardebepaling van producten en diensten achteraf moet plaatsvinden. Zo ken ik nog wel een stelling: Over niet al te lange tijd zijn bedrijven zoals we ze nu kennen samenklonteringen van medewerkers, ZZP-ers, leveranciers en partners. Ik geloof niet dat al die partijen aan het eind van iedere maand gezellig met elkaar elkaars waarde gaan bepalen en wellicht nog wat uurtjes of producten van elkaar barteren om de rekening te vereffenen. Met dat soort inkomsten kan je namelijk geen brood halen bij de bakker en je weet ook niet zeker of je je hypotheek deze maand kunt betalen. Wat ik wel geloof in '2.0' is dat men veel meer met persoonlijke budgetten zal gaan werken. Het bedrijf levert (al dan niet ingekocht bij een hosted partij) centrale infrastructuur zoals mail, document management en unified communications. De medewerker koopt vervolgens met zijn persoonlijke budget (wellicht zelfs aangevuld met eigen vermogen) de middelen die hij/zij nodig heeft om zijn werk te doen (computers, telefonie, internet, opleiding, vervoer etc.)
BeantwoordenVerwijderen